De hijskraan is een metalen machine die gebruikt wordt om goederen mee omhoog te hijsen of te laten zakken. De hijskraan wordt vooral gebruikt voor het verplaatsen van goederen. De machine wordt vooral gebruikt in de bouw, maar ook in de transport. Bij transportklussen wordt de hijskraan vaak gebruikt voor het laden en lossen van goederen, bijvoorbeeld in havens of op vliegvelden. Tevens zijn er schepen, zogenaamde kraanschepen, waar hijskranen vast op het schip zitten. Meestal zijn hijskranen mobiel en staan ze niet lang op dezelfde plek.
Vroege geschiedenis
Hijskranen bestonden al in de oudheid. Er kan vanuit gegaan worden dat ze zelfs al eerder bestonden. Voor het bouwen van piramides in Egypte bijvoorbeeld. Het eerste model hijskraan waar wij weet van hebben, komt uit het Griekse tijdperk. Deze eenvoudige kraantypen hadden een hijsvermogen van wel 150 tot 450 kg. De sterkste Romeinse kraan kon door bediening van 4 mensen wel 3000 kg tillen. Dit door middel van een haspel. Er bestond zelfs een kraan die met twee mensen wel 6000 kg kon tillen. Dit, omdat de haspel was vervangen door een tredrad. Wel had het tillen van de goederen veel kracht, coördinatie en concentratie nodig van de arbeiders.
De bouw van de moderne hijskraan
De eerdere modellen van de hijskraan bestonden allemaal uit hout. Pas sinds de industriële revolutie werden ze gebouwd uit staal en ijzer. De eerste hijskranen werden aangestuurd door de kracht van arbeiders of dieren, zoals ezels. Maar er waren ook hijskranen die aangedreven werden door natuurkrachten, zoals wind- en waterkracht. De eerste mechanische kracht voor hijskranen werd geleverd door stoommachines. Deze stoommachines werden voor het eerst geïntroduceerd in het industriële tijdperk. De moderne hijskranen gebruiken elektrische motoren of hydraulische systemen voor hun aandrijving. Hierdoor hebben de hijskranen veel meer capaciteit. Het is mogelijk om zwaardere ladingen te tillen met minder kracht en energie, ook dankzij de innovatieve bouw van de hijskranen. Maar ook worden er nu nog steeds kranen gebruikt die op mankracht werden. Door deze hijskranen te gebruiken, gaat er minder energie verloren bij kleinere transporten. In ieder geval zijn hijskranen niet meer weg te denken uit het moderne leven.